Συνέντευξη στο περιοδικό “Αυτοδιοίκηση” έδωσε ο Γιάννης Σγουρός. Σε αυτή αναφέρθηκε στις αλλαγές που προτείνει το Υπουργείο Εσωτερικών στην αυτοδιοίκηση ενώ ασκεί κριτική στις μέχρι σήμερα επιλογές της διοίκησης της Περιφέρειας σε κρίσιμα για την Αττική ζητήματα, όπως η ανάπτυξη και η διαχείριση των απορριμμάτων. Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη :
Κε Σγουρέ, ας αρχίσουμε τη συνέντευξή μας με τις εξελίξεις στην αυτοδιοίκηση. Πως κρίνετε το πόρισμα του Υπουργείου Εσωτερικών που δόθηκε στη δημοσιότητα;
Στην κατεύθυνση της διαρκούς βελτίωσης του νομοθετικού πλαισίου για την αυτοδιοίκηση, όλοι αντιμετωπίσαμε καλόπιστα και θετικά την νέα προσπάθεια του Υπουργείου Εσωτερικών. Δυστυχώς όμως, όπως διαπιστώνει ο οποιοσδήποτε παρατηρητής μελετώντας το πόρισμα του Υπουργείου, ενώ ξεκινά με μεγαλοστομίες, καλές προθέσεις και πολύ σωστές διαπιστώσεις δεν δίνει και τις αντίστοιχες λύσεις. Θα προσυπέγραφα κάθε λέξη στην εισαγωγή, όμως η συνέχεια είναι απογοητευτική και το γενικότερο πρόσημο του Πορίσματος αρνητικό. Η αοριστία και η ασάφεια κυριαρχούν, ενώ αρκετές προτάσεις δημιουργούν πολύ περισσότερα προβλήματα από όσα λύνουν. Αυτό δείχνει ότι για να γίνει στο επίπεδο της Αυτοδιοίκησης μια σοβαρή παρέμβαση, θα απαιτηθεί περισσότερος χρόνος, πιο μεγάλη προεργασία σε τεχνικό επίπεδο, μεγαλύτερη ειλικρίνεια και καθαρές προθέσεις. Ο διάλογος πρέπει να συνεχιστεί, χωρίς τετελεσμένα και χωρίς σφιχτά χρονοδιαγράμματα. Και ασφαλώς κανένα κείμενο δεν μπορεί να λάβει τη μορφή νομοσχεδίου, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των αιρετών της αυτοδιοίκησης.
Δηλαδή το Πόρισμα δεν περιέχει καθόλου θετικά στοιχεία;
Υπάρχουν ορισμένες προτάσεις με τις οποίες συμφωνώ. Για παράδειγμα θεωρώ πολύ σωστή την πρόταση περί αποσύνδεσης των αυτοδιοικητικών εκλογών από τις ευρωεκλογές και την κατάργηση των θεματικών αντιπεριφερειαρχών. Όμως υπάρχουν και κάποια στοιχεία στο πόρισμα που δείχνουν άγνοια της πραγματικότητας. Θα σας αναφέρω ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρόταση περί κατάργησης των οικονομικών επιτροπών και την ενσωμάτωση των αρμοδιοτήτων τους σε Εκτελεστική Επιτροπή και Περιφερειακό Συμβούλιο αντίστοιχα. Απλά να θυμίσω ότι στην Εκτελεστική Επιτροπή δεν υπάρχει εκπροσώπηση της αντιπολίτευσης… Επίσης ότι αν τα θέματα της Οικονομικής Επιτροπής πάνε στο Περιφερειακό Συμβούλιο, τότε απλά οι συνεδριάσεις δεν θα τελειώνουν ποτέ. Ενδεικτικά σας λέω ότι η τελευταία πρόσκληση της Οικονομικής Επιτροπής στην Αττική είχε 175 θέματα … Βάλτε 175 θέματα της Οικονομικής Επιτροπής, συν καμιά 25αριά θέματα του Περιφερειακού Συμβουλίου, επί 101 Περιφερειακούς Συμβούλους. Πρόκειται για πλήρη παραλογισμό …
Με τις αρμοδιότητες, το κατεξοχήν κρίσιμο θέμα της Αυτοδιοίκησης που καίει τους πολίτες και την επιχειρηματικότητα, το Πόρισμα τι προβλέπει;
Στα θέματα των αρμοδιοτήτων, είναι θετικό ότι γίνεται μία καταρχήν αναλυτική καταγραφή τους. Όμως πέραν αυτού δεν υπάρχει καμία ουσιαστική πρόταση για τη βελτίωση των υφιστάμενων διαδικασιών, την αναδιανομή τους στους βαθμούς διοίκησης με βάση τις αρχές της εγγύτητας, την ανάπτυξη διαβαθμιδικών συνεργασιών, την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση. «Ώδινεν όρος και έτεκεν μυν», δηλαδή. Εάν η Κεντρική Διοίκηση δεν ασχοληθεί σοβαρά σε συνεργασία με τους αυτοδιοικητικούς φορείς με το θέμα των αρμοδιοτήτων θα συνεχιστεί αυτό το γελοίο «ράβε ξήλωνε» και η γραφειοκρατία αντί να συρρικνώνεται θα γιγαντώνεται σε βάρος των πολιτών και της ανάπτυξης. Θυμίζω ότι σε παλαιότερη έκθεσή του ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης είχε υπολογίσει το κόστος της γραφειοκρατίας σε 50 δις €. Ας μην ψάχνουμε λοιπόν μαγικούς τρόπους για να αντιμετωπίσουμε την κρίση.
Πρόσφατα χαρακτηρίσατε το Επιχειρησιακό Σχέδιο της Περιφέρειας Αττικής εκτός τόπου και χρόνου. Γιατί;
Το Επιχειρησιακό Σχέδιο με τον τρόπο που εκπονήθηκε, αντί να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο δουλειάς, στην ουσία αχρηστεύεται, αφού καταστρατηγεί κάθε έννοια σχεδιασμού και προγραμματισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι αν και ο Καλλικράτης προβλέπει στο άρθρο 268 την εκπόνησή του μέσα σε χρονικό διάστημα εννέα μηνών από την ανάληψη των καθηκόντων της εκάστοτε διοίκησης, αυτό εκπονήθηκε με καθυστέρηση 2,5 ετών, δηλαδή το 2017, αν και αφορά την περίοδο 2014-2019. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Ο προϋπολογισμός του είναι φουσκωμένος, οι στόχοι απορρόφησης ανέφικτοι, ενώ απουσιάζουν σημαντικά έργα για το μέλλον της Αττικής, όπως για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Ο τρόπος που εκπονήθηκε το Επιχειρησιακό Σχέδιο μαρτυρά ότι η διοίκηση της Περιφέρειας, είτε δεν πιστεύει στην έννοια της προγραμματισμού, είτε απλά δεν μπορεί να κάνει ούτε τα στοιχειώδη…
Έχετε ασκήσει σφοδρή κριτική στο σχέδιο της Περιφέρειας Αττικής για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Θεωρείτε ότι κινείται σε λάθος κατεύθυνση;
Σήμερα, υποτίθεται ότι η Αττική έχει ένα νέο Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, αυτό που ψηφίστηκε στο Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής στα τέλη του 2016. Επί της ουσίας όμως ο νέος ΠΕΣΔΑ αποτελεί μια εξίσωση με πολλούς αγνώστους και λιγοστά δεδομένα. Είναι χαρακτηριστικό ότι περιλαμβάνει κατά 30 {e17a9b61b549120beb46f5cbc80195929c5eb32cd62721f0957c37b13b33fb97} εξειδικευμένες δράσεις και κατά 70 {e17a9b61b549120beb46f5cbc80195929c5eb32cd62721f0957c37b13b33fb97} γενικόλογες επιλογές, δηλαδή «αέρα κοπανιστό». Δεν μας λέει ούτε το που, ούτε το πώς, ούτε το πόσο θα κοστίσει εν τέλει η διαχείριση των 2 εκ. τόνων παραγόμενων απορριμμάτων στην Αττική. Το αποτέλεσμα είναι, κατά κοινή παραδοχή, η τελευταία ίσως πολύ μεγάλη ευκαιρία για την Αττική να βελτιώσει τη διαχείριση των απορριμμάτων της αξιοποιώντας τους πόρους που υπάρχουν από το ΕΣΠΑ, να θάβεται κάτω από τόνους ανευθυνότητας, προχειρότητας, ψευδών υποσχέσεων και εμπαιγμού, που αποτελούν και τα συστατικά στοιχεία του νέου σχεδιασμού. Διότι όταν υπόσχεσαι πράγματα που δεν γίνονται είναι μοιραίο ότι θα φτάσεις κάποια στιγμή σε αυτό το σημείο. Η μοναδική βεβαιότητα που παράγει ο νέος σχεδιασμός είναι ότι και πάλι όλοι οι δρόμοι θα οδηγούν στη Φυλή, διαιωνίζοντας αυτό το απαράδεκτο, αντιπεριβαλλοντικό και παρωχημένο μοντέλο, να σκάβουμε δηλαδή τα βουνά μας και να θάβουμε τα σκουπίδια μας.
Πως αξιολογείτε συνολικά το έργο της περιφερειάρχου Ρ. Δούρου;
Το 2014 η νέα διοίκηση παρέλαβε πρωτοφανή ταμειακά διαθέσιμα, ύψους 350 εκ. € , σε εξέλιξη ένα δυναμικό πρόγραμμα έργων από ίδιους πόρους και ταυτόχρονα μια σειρά ώριμων μελετών που περίμεναν στη σειρά. Επίσης παρέλαβε ένα ΠΕΠ Αττικής 2007-2013 συμβασιοποιημένο και τακτοποιημένο ώστε να φθάσει στο 100 {e17a9b61b549120beb46f5cbc80195929c5eb32cd62721f0957c37b13b33fb97} της απορροφητικότητας και ένα νέο ΠΕΠ 2014-2020 με εγκεκριμένη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και έτοιμο για έγκριση, συνολικού προϋπολογισμού 1,14 δις €. Όχι μόνο δηλαδή δεν βρήκε καμένη γη ή απραξία όπως έλεγε, αλλά αντιθέτως πήρε τη σκυτάλη από έναν οργανισμό που έτρεχε με «χίλια» μέχρι και την τελευταία στιγμή και αυτό μέσα στη χειρότερη δυνατή χρονικά συγκυρία. Κι όμως μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα κατάφερε να υστερήσει σε όλους τους τομείς. Είναι χαρακτηριστικό ότι η απορρόφηση ίδιων πόρων κυμάνθηκε τη διετία που πέρασε (2015-2016) σε μονοψήφια ποσοστά, τα χειρότερα από συστάσεως του θεσμού της αιρετής Περιφέρειας, ενώ η απορροφητικότητα του ΠΕΠ το 2016 έκλεισε στο 8,4 {e17a9b61b549120beb46f5cbc80195929c5eb32cd62721f0957c37b13b33fb97} κατατάσσοντας την Αττική, τρίτη από το τέλος ανάμεσα σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας. Δυστυχώς κάθε μέρα που περνά, η Αττική αντί να κάνει βήματα προς τα εμπρός κάνει βήματα προς τα πίσω, με ολέθριο κόστος για τους πολίτες, την τοπική οικονομία και ανάπτυξη, που πληρώνουν ακριβά τις ιδεοληψίες, τις εμμονές και τα αδιέξοδα της διοίκησης της Περιφέρειας.